Ellen Dashorst is leerkracht op de John F. Kennedyschool in Zutphen en auteur bij de Junioruniversiteit. In deze blog vertelt zij je over het project Verhalend door de wereld – Afrika, geschreven bij het boek ‘In een land hier ver vandaan’ van Arend van Dam.
Op veel scholen worden wereldoriëntatievakken al betekenisvol en in samenhang aangeboden. Maar topografie blijft vaak een vak waarbij het enkel gaat om landen, plaatsnamen, wateren en gebieden uit het hoofd leren. Bij Junioruniversiteit zijn we ervan overtuigd dat dit anders kan en willen we zorgen voor context zodat topografie betekenis krijgt voor kinderen en in samenhang wordt aangeboden met andere vakken. Zou jij dit ook graag willen voor jouw groep, dan is het project Verhalend door de wereld – Afrika een goede en laagdrempelige manier om hiermee te starten. In deze blog vertel ik je wat de inhoud is van het project en hoe je het zou kunnen inzetten. Daarnaast vind je een gratis download, dat je bij het project kunt gebruiken.
Inhoud van het project
In de inleiding van het boek In een land hier ver vandaan vraagt schrijver Arend van Dam: Zullen we samen op reis gaan? In de startactiviteit van dit project vertelt Arend van Dam in een video dat hij graag met de kinderen op reis gaat door Afrika en vraagt hen om er achter te komen naar welke landen. De kinderen proberen er, middels de Travelposts die Arend heeft geschreven, achter te komen naar welke landen in Afrika ze zullen reizen.
De rode draad in dit project zijn de Travelposts die de kinderen zelf bijhouden over hun reis door Afrika. Bij de start van elke les kleuren ze het juiste land op de landkaart en tekenen ze de reis in die ze al afgelegd hebben. Aan het eind van de les schrijven en tekenen ze in hun Travelpost over wat zij bijzonder of belangrijk vonden in het desbetreffende land. Hiermee oefenen ze nogmaals met de topografie van Afrika en koppelen ze de kennis die ze hebben opgedaan aan de topografie.
In de lessen die volgen na de startactiviteit zijn altijd meerdere vakken gecombineerd. Topografie wordt in samenhang aangeboden met taal, rekenen, geschiedenis, aardrijkskunde en natuuronderwijs. In deze lessen zit het werken met topografiekaarten op een betekenisvolle manier verwerkt. Bewegend leren, spelend leren, samenwerkend leren en zelf creëren staan centraal in dit project.
Bij de slotactiviteit schrijven de kinderen een blog of nemen ze een vlog op over hun reis door Afrika. Met behulp van succescriteria leren de kinderen een goede blog te schrijven of een goede vlog op te nemen en herhalen ze de topografie op een betekenisvolle manier.
Het project in de praktijk
Bovenstaande klinkt natuurlijk prachtig, maar hoe ziet dat er dan in de praktijk uit? Om dit concreet te maken vertel ik je meer over de les bij het land Mali. Je start met het voorlezen van het prachtige verhaal over de stad Timboektoe in Mali. De kinderen krijgen daarna meer informatie over de geschiedenis van de stad Timboektoe, de Sahelstreek in Afrika en de transsaharahandel. Vervolgens krijgen de kinderen een bordspel in de vorm van het noordelijke deel van Afrika. Ze zijn in het spel een handelsreiziger die met een karavaan door het noordelijke deel van Afrika reist en zoveel mogelijk geld wil verdienen. Als ze op een land terecht komen, pakken ze een verkoopkaart. Daarop staat een verhaalsom in geldcontext, die ze moeten uitrekenen. Hebben ze die som goed uitgerekend, dan hebben ze dat bedrag verdiend. Maar komen ze langs een rover, dan moeten ze een pechkaart pakken. Ze rekenen dan een som met breuken of procenten uit en moeten dat bedrag betalen. De speler die aan het eind van de speeltijd het meeste geld heeft verdiend, is de winnaar.
In deze les worden de vakken topografie, geschiedenis en rekenen gecombineerd en aangeboden door middel van spelend leren. Het spelen van dit spel zorgt voor een betekenisvolle context bij het leren van de topografie Afrika. Tegelijkertijd worden andere vakken behandeld; drie vliegen in één klap!
Aan de slag!
Ben je nieuwsgierig geworden naar het project? Neem dan een kijkje bij de gratis download bij dit blog. Hiermee kun je kinderen hun eigen kennis laten koppelen aan de topografie van Afrika, samen met de afbeeldingen uit het boek In een land hier ver vandaan. Hopelijk heb ik je enthousiast gemaakt om aan de slag te gaan met het prachtige project Verhalend door de wereld – Afrika. Ik wens je heel veel plezier met deze avontuurlijke reis door Afrika!
Tip! Inmiddels zijn er al drie topografieprojecten verschenen bij de Junioruniversiteit, waarmee je op een betekenisvolle manier topografie kunt aanbieden. Naast Verhalend door de wereld – Afrika voor groep 7 en 8, hebben we ook Verhalend door de provincies, voor groep 5, 6 en 7 en Verhalend door Europa, voor groep 7 en 8. Kijk in de winkel van de website voor de andere projecten. En.. Verhalend door de wereld – Noord-Amerika is in de maak!