Inspiratieblog: Kinderen leren lezen volgens de LIST methodiek

Meriël Bouwman is leerkracht op basisschool Sint Jan in Breezand en ambassadeur van Junioruniversiteit. Ze geeft les aan groep 3. In deze blog vertelt ze hoe ze werkt met de methodiek LIST om de kinderen te leren lezen. 

Wij werken op school met de methodiek Lezen IS Top (LIST) voor aanvankelijk en technisch lezen. LIST is een methodiek en geen methode. De werkwijze van LIST staat vast, maar er is geen methode om te volgen. Onze hele school werkt met de methodiek LIST, van kleuters tot en met groep 8. In groep 3 volgen we LIST en gebruiken we de materialen van Lijn 3, dit was hiervoor onze leesmethode.

Wat is LIST?

LIST staat voor Lees Interventie- project voor Scholen met een Totaalaanpak. Maar de afkorting LIST wordt op veel scholen uitgelegd als Lezen IS Top, omdat leesplezier en leesmotivatie centraal staat bij LIST. Het is geen leesmethode die je kunt aanschaffen, maar een methodiek waarmee je kinderen leert lezen aan de hand van leesboeken. Bij het aanvankelijk lezen gebruik ik de methode als bron. De lettervolgorde en de materialen van Lijn 3 gebruik ik tijdens de leesinstructie. De methodiek LIST werkt met een blokkenmodel. Dit blokkenmodel is de basis voor het aanleren van de letters. 

Hoe ziet het blokkenmodel bij ons op school eruit?

Het blokkenmodel is opgedeeld in 8 blokken. Deze blokken komen gedurende de gehele dag terug en zorgen ervoor dat je continu met de aangeboden letters bezig bent. 

Blok 1 Introductie van de letter/ herhaling letter 
Blok 2 Letter van de dag/ woorden schrijven 
Blok 3  Klassikaal lezen 
Blok 4 Duo-lezen 
Blok 5 Zelfstandig lezen 
Blok 6 Creatief schrijven 
Blok 7 Luisteren 
Blok 8 Leesspellen 


Bij de LIST methodiek staat een letter twee dagen centraal. De eerste vier blokken van het blokkenmodel vormen samen de leesinstructie. De andere blokken komen later op de dag terug.

Een letter aanleren

De eerste dag wordt de letter geïntroduceerd. Wij werken met de letterdief, deze zit altijd klaar met zijn rugtas gevuld met spullen met de letter die centraal staat. We zingen het liedje Letterpret uit het pakket van het letterfeest en kijken het letterfilmpje van Lijn 3. Ook leren de kinderen het klankgebaar en bekijken we hoe de letter geschreven wordt. Daarna gaan we woorden schrijven. Iedereen krijgt een letterblad en samen bedenken we woorden met de letter die centraal staat. Ik bedenk als leerkracht de eerste drie woorden. Ik zorg ervoor dat dit klankzuivere, korte woorden zijn. We hakken het woord en schrijven deze op. Daarna mogen de kinderen uit de klas woorden bedenken. Dit zorgt voor een hoge betrokkenheid bij de letter. Het komt ook voor dat er woorden worden bedacht die niet klankzuiver zijn. Deze schrijven we evengoed op. Ik leg vaak al uit waarom woorden anders worden geschreven. Het is mij de laatste jaren opgevallen dat sommige kinderen deze spellingregels vlot oppikken. Kinderen die meer uitdaging nodig hebben kunnen zelf woorden bedenken en schrijven tijdens dit moment. Zij schrijven meer woorden dan hun klasgenoten en kunnen daarna delen wat zij hebben geschreven. Na het schrijven van de woorden hebben we een eigen woord rijtje gemaakt. We lezen deze woorden met elkaar volgens het voor – koor – door principe.

Hierna maken we de overstap naar blok 3, het lezen. We lezen woordrijtjes van de methode volgens het voor – koor – door principe. Vervolgens lezen we samen een tekst. Wij werken met thema’s en ik zorg ervoor dat we een tekst of boek lezen dat past bij het thema. Ook tijdens het lezen van de tekst maken we gebruik van het voor – koor – door principe. Na het samen lezen, lezen de kinderen de tekst nogmaals in duo’s. Tijdens het duo lezen wordt er om en om een zin gelezen. De tweede dag dat de letter centraal staat ziet er hetzelfde uit, alleen wordt de letter aan het begin niet geïntroduceerd maar herhaald.

Kinderen die het avi niveau E3 beheersen doen niet meer mee met de instructie en mogen lezen in de hommelleesgroep. De hommelleesgroep is bij ons op school in groep 4. Hier lezen de kinderen in duo’s hardop op hun eigen niveau. Mochten er kinderen zijn die avi E4 beheersen, dan mogen zij naar de stilleesgroep, om zelfstandig te lezen.

De andere blokken

Bij de leesinstructie zijn de eerste vier blokken van het blokkenmodel behandeld. De andere blokken komen terug tijdens de rest van de dag. De kinderen werken bij mij niet in een werkboek, maar werken aan een creatieve schrijfopdracht, hier heb ik eerder een blog over geschreven. Daarnaast lezen ze zelfstandig tien minuten in een eigen AVI-boek, dit doen we klassikaal of de kinderen doen dit tijdens het zelfstandig werken met een zandloper van tien minuten. Elke dag kiezen ze een leesspelletje om de aangeboden letters verder in te oefenen. Het aanbod van de leesspelletjes is wisselend, ik zorg dat de kast met de leesspellen steeds een ander aanbod heeft met de recent aangeboden letters. Voorbeelden van leesspelletjes zijn: de spellen van Junioruniversiteit: de letterbus en de letterrups, mini loco, magnetische letterborden, piccolo en het spel drietal. Speciaal voor deze blog heb ik een drietal spel gemaakt. Het doel van het spel is dat de kinderen een woord verzamelen. Het spel werkt hetzelfde als een kwartetspel, alleen dan met drie kaarten. De kinderen vragen aan de ander de letter die ze nodig hebben om het woord te vormen. Je kunt het spel hier downloaden en printen. 

Heb je na het lezen van deze blog nog een vraag, kun je deze altijd aan mij stellen. Je kunt mij vinden op Instagram als @jufmeriel. Op Instagram neem ik je geregeld mee mijn groep in.

Downloads

De downloads bij dit blogbericht zijn:

Gratis download – drietal spel